Polihidroz olarak da bilinen hiperhidroz, aşırı terleme ile karakterize olan bir sorundur. Hiperhidroz, tüm dünyadaki nüfusun yaklaşık %1-3’ünü etkileyen bir durumdur. Erkekler ve kadınlar arasında eşit derecede yaygındır. Vücudun hemen hemen her bölgesinde oluşabilir fakat en sık ellerde (palmar hiperhidroz), koltuk altında (aksiller hiperhidroz) ve ayaklarda (plantar hiperhidroz) meydana gelir. Hiperhidroz, insanları farklı şekillerde etkileyebilir. Bunlar;
- Fokal hiperhidroz: Bu durumda aşırı terleme lokaldir ve bölgesel hiperhidroz olarak da bilinir. Avuç içi ve ayak tabanlarının çok fazla terlemesi olarak bilinen palmoplantar hiperhidrozu, fokal hiperhidroz duruma örnek olarak verilebilir.
- Genel hiperhidroz: Bu durumda aşırı terleme sorunu tüm vücudu tamamen etkiler.
Hiperhidroz sorunu doğumdan itibaren ortaya çıkabilir veya daha sonraki yaşamda gelişebilir. Bununla beraber, aşırı terleme vakalarının birçoğu gençlik yıllarında ortaya çıkar. Hiperhidroz ile ilgili temel problem, sempatik sinir sistemindeki aşırı aktivitedir. Bu durum, ter bezlerinin çok aşırı bir şekilde uyarılmasına ve arterlerin vazokonstriksiyonuna (daralmasına) sebep olur. Bununla beraber, ter bezlerine aşırı stimülasyon el terlemesine neden olduğunda, bu durum ellere kan akışını azaltır ve soğuk terleme sorununu ortaya çıkarabilir.
Çok Terleme Neden Olur?
Çok terleme, altta yatan bir sağlık durumu sebebiyle ortaya çıkabilir veya herhangi bir belirgin sebebi bulunmayabilir. Örneğin,
- Primer hiperhidroz vakaların çoğunda hiperhidroz bölgesel olarak ortaya çıkar ve primer hiperhidrozun nedeni belirsizdir. Uzmanlar primer hiperhidrozun, hastaların zihinsel ve duygusal düzene bağlı gelişen psikolojik durumlar olduğunu ve sadece stresli veya sinir kat sayısı yüksek olan kişileri etkilediğini düşünmektedirler. Yapılan bazı araştırmalar ayrıca bazı kalıtsal genlerin hiperhidrozda rol oynadığını ve kalıtsal olma ihtimalinin daha yüksek göründüğünü göstermiştir. Primer hiperhidrozlu hastaların birçoğunun ebeveyninde daha önce bu sorunu yaşayan bir birey mutlaka bulunur.
- Sekonder hiperhidroz vakalarında ise hiperhidroz çoğunlukla fazla kilo, menopoz, tümör, gut, zehirlenme, hipertiroidizm ve şeker hastalığı gibi altta yatan sağlık sorunları nedeniyle ortaya çıkar. Ayrıca alkol veya madde bağımlılığı ve gebelik de bu soruna yol açabilir ve bu durumdaki kişilerde genellikle gece terlemesi meydana gelir.
Aşırı Terleme Nasıl Tedavi Edilir?
Aşırı terleme için bazı tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Bunlar;
- Botoks: Botoks enjeksiyonları el ve koltuk altı terlemesi gibi sorunları tedavi etmek için uygulanmaktadır.
- İyontoforez: Bu yöntem el veya ayak terlemelerini gidermek için düşük voltajlı DC elektrik akımını kullanan bir sistemdir fakat tedavi sonlanınca hiperhidroz tekrardan başlar.
- Psikoterapi: Psikolojik nedenlerden dolayı ortaya çıkan aşırı terlemeyi tedavi etmek için psikoterapi uygulanabilir.
- Hiperhidroz ameliyatı: Bu prosedür, çok fazla terlemeyi tedavi etmek için ortalama 70-80 yıldır uygulanan cerrahi bir uygulamadır. Hiperhidroz ameliyatı, minimal kesi ile ayakta tedavi prosedürü olarak gerçekleştirilmektedir. Hiperhidroz ameliyatı için siniri kesmek, onarmak ve çıkarmak gibi birkaç yöntem vardır. En yaygın yöntem siniri kesmektir.